Romantik ilişkiler dendiği zaman genellikle aklımızda beliren basit bir şema vardır; iki kişi tanışır, bir ilişki kurar, bir süre sonra ayrılırlar ya da beraberliklerine devam ederler. Bu şema çoğumuzun ilişki deneyimleriyle paralellik gösterir fakat birçoğumuz da ilişkiler anlamında daha karmaşık ve dolambaçlı yollardan geçeriz. Bu yazımızda da bu dolambaçlı yolların birinden bahsedeceğiz: Gelgitli ilişkiler. 2009 yılında yapılan bir araştırma sonucuna göre, insanların %60'ı hayatlarının bir döneminde partnerleriyle bir ayrılıp bir barıştıkları gelgitli bir ilişki deneyimliyorlar. Bu ilişkilerde kesin bir ayrılık konuşması yapılmıyor ve ilişki bir döngüye giriyor. Çiftler tekrar tekrar ayrılıp barışıyor ve bu süreçte kişilerde samimiyet, incinme, tutku ve ayrılık acısı gibi duygularda ciddi dalgalanmalar yaşanıyor. Peki bu döngüye tam olarak ne sebep oluyor?


Bu tarz gelgitli ilişkiler en başta; bir çatışma, kişilerin özellikleri, genel bir memnuniyetsizlik, ilişkide tıkanma veya kişilerden birinin başka birinden hoşlanıp onunla olmak istemesi sebebiyle sonlanıyor. Bu ilişkilerdeki ayrılıkların kalıcı olmamasının en yaygın sebebiyse çiftlerin birbiriyle açık şekilde konuşmaması ve ciddi bir veda konuşması yapmaması. Gelgitli ilişkilerin bu çok da sağlıklı olmayan ayrılıkları sonrasında, çiftler farklı sebeplerle tekrar bir araya gelmeye karar veriyorlar. Bunlar genelde bitmeyen duygular, kişideki ayrıldığı partnerin "hayatının aşkı" olabileceği düşüncesi, bir ilişkide olmamanın getirdiği yalnızlık hissinden kurtulma isteği ya da bu tanıdık ilişkinin getirdiği konfor ve rahatlık hissi gibi sebepler olabiliyor. Bazense kişiler yeni bir partner bulmanın ne kadar zor olduğunu fark edip eski partnerlerine geri dönmek isteyebiliyorlar. Fakat araştırmalara bakarak şunu söyleyebiliriz, bu tarz gelgitli ilişkiler yaşayan kişiler ilişkilerine dair çok fazla hayal kırıklığı yaşıyor, ilişkileri süresince duygusal olarak yıpranıyor ve ilişkilerinin geleceği hakkında büyük şüpheler taşıyorlar.

Peki bu ilişki tarzı ne kadar sağlıklı? Çeşitli araştırma bulgularına göre bu ayrılık ve barışma tekrarlarının sık yaşandığı ilişkiler hem kişilere hem de ilişkinin kendisine ciddi zararlar veriyor. Ayrılıp barışma sıklığı arttıkça ilişkideki iletişim daha olumsuz bir hale geliyor, ilişki memnuniyeti iki taraf için de azalıyor ve çiftlerin birbirine olan bağlılıkları zarar görüyor. Yani bu tarz ayrılıp barışmaların sık yaşandığı ilişkilerde diğer ilişkilerde görülmeyen ekstra bir stres kaynağı ortaya çıkıyor ve ilişkinin negatif yönleri daha ağır basmaya başlayabiliyor. Bunlara ek olarak; bu tarz ilişkilerde partnerler ilişki kalitesini yükseltmekten çok ilişkiyi devam ettirmeye yönelik çaba sarf ediyor, sorunları etkili şekilde çözemiyor ve duygularını birbirlerine aktarmakta diğer çiftlere göre daha fazla zorlanıyor. Ayrılıp barışma döngüsü içerisine girdiğiniz bir ilişki deneyimliyor ve bu defa ayrılık sürecini sağlıklı bir şekilde atlatıp ilişkinizi geride bırakmak istiyorsanız Relate uygulamasında bulunan "Ayrılık Acısıyla Baş Etme" yolculuğunu deneyebilirsiniz. Bu yolculuk; neden ayrılık acısı çektiğinizi, eski partnerinizi unutmakta zorlandığınızı ve zaman zaman ona geri dönmek istediğinizi anlamlandırmanıza ve egzersizler ile birlikte iyileşme yolunda adım atmanıza yardımcı olabilir.

Bir grup araştırmacı bu gelgitli ilişkileri iki temel gruba ayırıyor. Birinci gruptaki çiftler ilişkilerindeki geçişleri birer fırsat olarak görüp ilişkilerini geliştirecek birer test veya araç olarak kullanıyorlar. Ayrılıklar bu tarz ilişkilerde kişilerin kendini geliştirmesi ve barıştıktan sonra ilişkinin daha iyi bir yola girmesi için birer fırsat olabiliyor. İkinci gruptaki ilişkilerdeyse sürekli bir umut ve beklenti hali görülüyor ve en sonunda ilişki final bir ayrılıkla sonlanıyor. Gelgitli ilişkilerin ne kadar sağlıklı ve olumlu olduğu, bu iki gruptan hangisine dahil olduklarına ve çiftlerin ilişki hakkında ne kadar konuştuğuna bağlı olarak değişiyor. Ayrı kalınan süre boyunca ilişkilerini geliştirmeye yönelik çaba sarf eden ve ilişkilerinin geleceği hakkında birbiriyle konuşan çiftler ilişkiden genel anlamda daha fazla tatmin oluyorlar.

Sonuç olarak, gelgitli ilişkiler kişiler için genel anlamda yıpratıcı ve acılı olabiliyor. Fakat belirtmekte fayda var; ayrılık sonrasında barışma için açık bir kapı bırakan çiftler, yaşadıkları süreç hakkında birbirleriyle açıkça konuştukları ve bireysel istek ve ihtiyaçlarını birbirleriyle paylaştıkları takdirde ayrılık sürecini daha kolay bir şekilde de atlatabiliyorlar. Barışmaya karar vermeleri durumundaysa ilişkilerini daha sağlam bir zemine oturtabiliyorlar. Ayrılık kararı sonrasında ilişkisi için açık bir kapı bırakan ve ayrıldığı partneriyle iletişimini sürdüren kişiler ilişki sonrası hayata da daha kolay uyum sağlayabiliyor, zira anlaşarak ayrılmak dahi kişiler için son derece zorlayıcı olabiliyor. Yani tekrar tekrar ayrılıp barışmak partnerler için olumsuz bir deneyime sebep olabilirken ayrılık sonrasında görüşmeye devam etmek belirli koşullar sağlandığı takdirde ilişkiyi eskisinden daha iyi bir noktaya taşıyabiliyor ya da partnerlerin ayrılık sürecini daha kolay atlatıp kendi yollarına devam etmelerine yardımcı olabiliyor.