Ergenlik Döneminde Arkadaşlık

yer tutucu

Ande Ömeroğlu

Ergenlik Döneminde Arkadaşlık

Sharing the News - Eugen von Blaas

Sharing the News - Eugen von Blaas

Arkadaşların hayatımızdaki varlığının önemi tartışılmaz bir gerçek. Arkadaşlarımızın hayatımızdaki rolü ile ilgili daha önceki yazımızda bebeklik ve çocukluk döneminde kurduğumuz arkadaşlıklara ve bu arkadaşlıkların bize sağladığı faydalara değinmiştik. Bu yazımızda ise arkadaşlığın ergenlik dönemindeki rolüne odaklanacağız.
relate-banner

Bebeklik ve çocukluk dönemine göre ergenlik döneminde kendimizi daha çok idare edebilir hale geliyoruz. Haliyle arkadaşlıklarımız da ebeveynlerimizin ya da çevremizdeki insanların şekillendirmesinden sıyrılarak daha bağımsız bir hal alıyor. Kendi kararlarımızı verebilmeye başladığımız bu dönemde sosyal çevremizi de kendi kendimize oluşturmaya başlıyoruz.

Bilişsel ve sosyal olarak gelişiyor olmak da arkadaşlığın fark edilmesi, sürdürülmesi ve arkadaşlık ilişkilerinin getirdiği karmaşalarla başa çıkılması konularında yardımcı oluyor. Bunun yanında, ergenlik dönemi; psikolojik, sosyal ve fiziksel birçok değişimi de beraberinde getiriyor. Bu değişimler ise ilişkilere yansıyor; ilişkilerin sayısını, içeriğini, ilişkiye verilen anlamı ve tepkileri etkiliyor.

Özellikle ergenlik döneminde arkadaşlığın vurgusu yakınlık üzerinden yapılıyor diyebiliriz. İlişkiyle birlikte kurulan bu yakınlık; ergenlerin kişisel kimlik algısını, başkalarının isteklerine karşı olan duyarlılığını ve karşılıklı bir ilişki sürdürme becerilerini destekler nitelikte gelişiyor. Fakat kurulan yakınlığın fazla olması ya da bu yakınlığa karşı geliştirilen beklenti, ilişki içerisinde karmaşalara ve buna bağlı bitişlere yol açabiliyor. Sağlıksız ya da yetersiz iletişim, saygısız veya güvensiz davranışlarla birlikte gelen birbirini suçlama hali, birbirine yeterince ilgi göstermeme gibi nedenler, ergenlerin arkadaşlıklarını tehdit eder hale gelebiliyorlar. Fakat yine de bu karmaşa, ergenlik öncesi arkadaşlıklarda olduğu kadar kolay yıkıma yol açmıyor. Bunun sebebinin ise ergenlikte gözlemlenen bilişsel ve sosyal gelişim olduğu düşünülüyor.

Araştırmalar, arkadaşlık ilişkilerinde ortaya çıkan sorunların, ergenlerin kişilerarası uyum stratejilerinin gelişmesine yardımcı olduğunu gösteriyor. Bu dönemde kurulan arkadaşlıklar, ergenlerin sosyal uyum becerilerini ve kişisel yeterliliklerini geliştirirken kimlik gelişimlerine de yardımcı oluyor. Arkadaşlar birbirlerinin önemli destek kaynakları oluyorlar. Özellikle de ergenlik dönemine has zorluklarla, bir diğer deyişle büyüme sancılarıyla başa çıkarken birbirlerine yardımcı oluyorlar. Ergenlik döneminde arkadaşlar en önemli sırdaşlarımız haline geliyor. Araştırmacılar, bunu ergenlerin ebeveynlerinden giderek bağımsızlaşmalarıyla açıklıyorlar. Ancak bu bağımsızlaşma bazen olumsuz sonuçlar da getirebiliyor. Özellikle de yalnız kalma korkusuyla gösterilen arkadaş ortamına uyum sağlama çabası, bazı durumlarda ergenleri tehlikeli ve korkutucu sonuçlarla baş başa bırakabiliyor.

Bu dönemde arkadaşlarımız çoğunlukla bağlanma figürlerimiz, sırdaşlarımız ve boş zamanlarda vakit geçireceğimiz partnerlerimiz oluyorlar. Yapılan araştırmalar, ergenlik dönemi arkadaşlıklarının bizi gelecekte yaşayacağımız yakın romantik ilişkilere de hazırladığını gösteriyor. Bunun yanında, ergenlik dönemindeki romantik ilişkiler, genellikle arkadaşlarımızla birlikte oluşturduğumuz sosyal ortamların içerisinden doğuyor ve bu aynı zamanda orta yaşlarımızdaki psikolojik sağlığımızla da ilişkilendiriliyor. Araştırmalara göre, çocukluk ve özellikle de ergenlik döneminde sağlıklı ve kaliteli arkadaşlık ilişkileri kuran bireyler, gelecekte daha sağlıklı oluyorlar. Buna göre, çocukken arkadaşlarıyla daha fazla vakit geçirmiş insanlar, yetişkinliklerinde hem daha düşük bir beden kitle indeksine sahip oluyorlar hem de tansiyonları daha normal seyrediyor. Üstelik bu sonuçlarda katılımcıların çocukluk beden kitle indekslerinin, sosyo-ekonomik statülerinin, çocukluktaki fiziksel sağlıklarının veya yetişkinlikteki sosyalleşme düzeylerinin hiçbir etkisi bulunamıyor.

Görüldüğü üzere, her dönemde olduğu gibi ergenlik döneminde de arkadaşlarımızın hayatımızdaki yeri oldukça önemli. Bu dönemde arkadaşlarımız kişisel ve sosyal gelişimimize yarar sağladıkları gibi hayatımıza eşlik eden önemli destek kaynakları da oluyorlar. Gelecek yazılarımızda yetişkinlik döneminde arkadaşların hayatımızdaki rolünden bahsetmeye devam edeceğiz. Takipte kalın!

[1] Collins, W. A., & Repinski, D. J. (1994). Relationships during adolescence: Continuity and change in interpersonal perspective. In R. Montemayor, G. R. Adams, & T.P. Gullotta, (Eds.), Personal relationships during adolescence (pp. 7-36). Thousand Oaks: Sage.
[2] Hartup, W. W., & Stevens, N. (1997). Friendships and adaptation in the life course. Psychological Bulletin, 121,355-370.
[3] Hartup, W. W. (1995). The three faces of friendship. Journal of Social and Personal Relationships, 12, 569-574.
[4] Cairns, R. B., & Cairns, B. D. (1994). Lifelines and Risks: Pathways of youth in our time. Cambridge: Cambridge University Press.
[5] Buhrmester, D., Bukowski, W. M., Newcomb, A. F., & Hartup, W. W. (1996). The company they keep: Friendship in childhood and adolescence. New York: Cambridge University Press.
[6] Cohen, G. L., & Prinstein, M. J. (2006). Peer contagion of aggression and health risk behavior among adolescent males: An experimental investigation of effects on public conduct and private attitudes. Child Development, 77, 967-983.
[7] Fraley, R. C., Roisman, G. I., Booth-LaForce, C., Owen, M. T., & Holland, A. S. (2013). Interpersonal and genetic origins of adult attachment styles: A longitudinal study from infancy to early adulthood. Journal of Personality and Social Psychology, 104, 817-838.
[8] Simpson, J. A., Collins, W., Tran, S., & Haydon, K. C. (2007). Attachment and the experience and expression of emotions in romantic relationships: A developmental perspective. Journal of Personality and Social Psychology, 92, 355-367.
[9] Allen, J. P., Uchino, B. N., & Hafen, C. A. (2015). Running with the pack: Teen peer-relationship qualities as predictors of adult physical health. Psychological Science, 26, 1574-1583.
[10] Cundiff, J. M., & Matthews, K. A. (2018). Friends With Health Benefits: The Long-Term Benefits of Early Peer Social Integration for Blood Pressure and Obesity in Midlife. Psychological Science, 29, 814-823.
[11] Blieszner, R., & Roberto, K. A. (2004). Friendship across the life span: Reciprocity in individual and relationship development. In F. R. Lang & K. L. Fingerman (Eds.), Growing together: Personal relationships across the life span (pp. 159-182). New York: Cambridge University Press.

Benzer yazılar

Hayatımızdaki Dracula’lar

Sahip olduğunuz enerjiyi tek buluşmada bile içine çekmeyi başaran kişiyi hiç “enerjinizi emen bir vampir” olarak düşündünüz mü?

“Arkadaşım, ben ayrılmak istiyorum”

Her zaman romantik ilişkilerin bitmesinin acısından bahsetsek de bir dostluğun bitmesinin acısı partnerimizle ayrılmaktan çok daha can acıtıcı olabiliyor.
Ron Hicks,

Arkadaştan Romantik Partner Olur Mu?

Arkadaşıma romantik hisler beslemeye başlamam normal mi? Bu durum bir yere varır mı? Varırsa sağlıklı bir ilişki sürdürebilir miyiz? Tüm bu soruların cevapları yazımızda!

The End of the F***ing World

Ergenlik dönemindeki iki gencin yaşadıkları travmatik deneyimlerin kendileriyle ve başkalarıyla olan ilişkilerini nasıl şekillendirdiğine odaklanan, kara mizah ve dram türünde bir mini dizi izlemek ister misiniz?
İsimsiz

Güvenli Bağlanmayı Anlatan Türkçe Şarkılar

Güvenli bağlanma ile çevremizle daha yakın ilişkiler kuruyoruz. Romantik ilişkilerde güvenli bağlanmayı anlatan Türkçe şarkıları derledik!
Summer Reveries- Claudia Verciani

3-5 Yaş Arası Çocuklarda Sosyo-Duygusal Gelişim

3-5 yaşları arasında çocuğunuzda bağımsızlık, arkadaşlık, farkındalık gibi birçok farklı alanda değişim yaşanır. Bu süreçte neler yaşandığını inceleyelim.
Montmartre Nights - Ania Hobson

Aşırı Paylaşım Yapmak

Neden iyi tanımadığımız birine bir anda bir sürü şey anlatmak isteriz? Kuaförümüz neden aile ilişkilerimizi bilir? Aşırı paylaşım yapmanın nedenlerini ele aldık!
Menstruation on The Rocks- Brian Sims

Regl Nedir?

Regl olmak ayıp ya da gizlenecek bir durum değil. Peki regl çocuklarla nasıl konuşulmalı?
Friends That Break Your Heart - James Blake (2021)

Arkadaş Ayrılığı: Friends That Break Your Heart

İngiliz sanatçı Blake yeni albümünde müzikte çok sık görmediğimiz bir tema olan arkadaşlık ilişkilerindeki ayrılıkları ele alıyor.
Carl Little

Ergenlikte Spor Yapmanın Mental Sağlığa Etkileri

Ergenlik döneminde spor yapmak kişileri mental açıdan nasıl etkiliyor? Kız çocukları depresyona daha mı meyilli?

footer