1974 yılında Kanada'da Donald Dutton ve Arthur Aron tarafından bu konu hakkında bizi aydınlatabilecek bir deney yapıldı. İsmini "Asma Köprü Deneyi" olarak çevirebileceğimiz, 85 erkek üzerinde yapılan bu deneyde son derece yüksek ve tehlikeli görünen bir asma köprü ile çok daha alçak ve güvenli başka bir köprü kullanıldı. Deney şu şekilde ilerliyordu: Yalnız yürüyen bir erkeğin köprüden geçmesi bekleniyor, bu kişi köprünün tam ortasındayken bir kadın asistan kendisini durduruyor ve bir araştırmacı olduğunu söyleyip denekten bir resme bakmasını ve bu resim hakkında aklına gelenleri yazmasını istiyordu. Denek yazıyı yazdıktan sonra asistan kendisine telefon numarasını veriyor ve deneğin araştırma hakkında daha fazla bilgi almak için kendisini arayabileceğini söylüyordu. Deneyde araştırmacılar tarafından değiştirilen tek bir faktör vardı. O da yukarıda bahsettiğimiz gibi, kullanılan köprülerdi. Deneklerin karşısına çıkan kadın asistan her iki köprüde aynı olsa da deneklere kendini tanıttığı isim farklıydı. Bu sayede denekler telefon açtıklarında araştırmacılar hangi köprü üzerinde olduklarını hızlıca anlayabiliyorlardı.
Deney sonunda, kadın asistanla tehlikeli köprüde karşılaşan erkeklerin %50'si kadın asistanı arayıp onunla daha fazla iletişim kurmaya çalışırken, güvenli köprüdeki erkeklerin yalnızca %13'ü verilen telefon numarasını aradı. Üstelik, deneye katılan erkeklerin kendilerine yöneltilen resme bakıp yazdıkları yazılar karşılaştırıldığında tehlikeli asma köprünün üzerindeki erkeklerin güvenli köprüdeki erkeklere göre çok daha fazla cinsellik içeren yazılar yazdığı gözlemlendi.
Peki sizce bu durumun sebebi neydi? Psikoloji biliminin öncülerinden olan William James'in duygular kuramına göre, belirli duygular sebebiyle vücudumuzda oluşan belirli biyolojik tepkiler var ve bu tepkileri, içinde bulunduğumuz durumlarla ilişkilendiriyoruz. Bahsettiğimiz deney de aslında bu teoriyi onaylar nitelikte. Görünen o ki yüksek ve tehlikeli köprüden geçen denekler, köprüden geçerken normalden yüksek bir stres seviyesine ulaşıyorlar. Stresli durumlarda ortaya çıkan yüksek nabız, aşırı uyanıklık hali, yüksek enerji, endişe ve panik gibi tepkiler vücudumuzun aşık olma durumuna verdiği fizyolojik tepkilerle çok büyük benzerlikler taşıyor. Denekler köprüden geçtikleri esnada, vücutları bu tepkileri verirken asistanla karşılaşıyorlar ve içerisinde bulundukları uyarılma halini farkında olmadan asistan ile ilişkilendiriyorlar. Yani beyin uyarılmanın sebebini kısmen de olsa anket uygulayan kadın asistan olarak algılıyor.
Bu durum başka deneylerle de kanıtlanmış durumda. Örneğin, yine genç erkeklerle yapılan bir deneyde katılımcılardan ya 2 dakika ya da 15 saniye boyunca oldukları yerde koşmaları isteniyor. 2 dakika boyunca koşup nabzı yükselen erkekler kendilerine videosu gösterilen bir kadını, 15 saniye boyunca koşan erkeklere kıyasla çok daha çekici buluyorlar. Romantik çiftlerle yapılan başka bir deneyde ise fiziksel olarak daha aktif oldukları bir aktiviteye katılan çiftler daha az uyarıcı bir aktiviteye katılan çiftlere göre ilişkilerinden daha memnun olduklarını dile getiriyorlar.
Peki beynimizin bu işleyiş şeklini bilmek bize ne gibi bir fayda sağlar? Örneğin, hoşlandığınız birini etkilemek ve onun da sizden hoşlanmasını sağlamak istiyorsanız, kendisine büyük bir fincan kahve ısmarlamayı teklif edebilirsiniz. Monotonlaşan ilişkilerinizdeki tutkuyu ve çekimi artırmak için beraber spora başlayabilir, yeni ve heyecan verici şeyler deneyebilirsiniz. Ya da işinizi sağlama almak isterseniz, partnerinizle beraber yüksek ve son derece tehlikeli bir asma köprüden geçmeyi deneyebilirsiniz. Köprüden geçtikten sonra kendisini korkuttuğunuz için sizden nefret etmezse, muhtemelen sizi daha da çekici bulacaktır.
