Her ebeveyn bazen çocuğuyla zorlandığı anlar yaşayabilir. Örneğin, çocuğunuz parkta öfkelenerek bir çocuğa vurabilir. Böyle anlarda çocuk ebeveyni dinlemek ve anlamak istemeyebilir, ebeveyn de çocuğun derdini anlayamaz ya da çocuğun istediği şey uygun olmadığı için anlasa da ona yardımcı olamayabilir. Sabrı zorlanan ebeveyn, iletişimi bir türlü sağlayamadığı için kendisini dinlemeyen çocuğunu yaptıklarını düşünmesi için başka bir odaya/köşeye yollayabilir ya da başka bir ceza verebilir.


Böyle durumlarda ebeveyn "Artık annemi ve babamı daha iyi anlıyorum!" düşüncesine girebiliyor. Ancak bu noktada ebeveyn küçükken o duruma düştüğünde kendisinin nasıl hissettiğini unutabiliyor. Küçüklüğümüzü düşündüğümüzde birinin bize verdiği cezanın canımızı ne kadar yaktığını hatırlayabiliriz.

Montessori ekolünde böyle durumlarda önce çocuğun sakinleşmesine yardımcı olunması, ardından çocuk sakinleştiğinde durumu telafi etmeye teşvik edilmesi tavsiye ediliyor. Çocuğun sakinleşmesi için ona yardım etmek bazen ebeveynlere kötü davranışı pekiştiriyorlarmış gibi gelebiliyor. Ancak buradaki amaç çocuğa yaptığının doğru bir davranış olduğunu göstermek değil, nasıl sakinleşebileceğini öğretmek oluyor. Çocuğun durumu yanlış anlamaması için sakinleşir sakinleşmez telafiye teşvik edilmesi gerekiyor. Bu teşvik etme, çocuğu özür dilemeye zorlamak demek olmuyor. Çocuğu özür dilemeye zorlamak, samimi olmayan bir özürle sonuçlanabiliyor.

1. Çocuğun Sakinleşmesine Yardımcı Olmak İçin:

• Onun hizasına inip ihtiyacı olan bir şey varsa onun için orada olduğunuzu hatırlatabilirsiniz.
• O çeşitli duyguları bir arada yaşarken ona sarılmayı teklif edebilirsiniz.
• Ona nasıl hissettiğini ifade edebilmesi için bir kağıt ve kalem verebilirsiniz.
• Eğer öfkesiyle başa çıkmakta zorlanıyorsa önüne bir yastık koyabilirsiniz.
• 3 yaşından büyük çocuklarda evinizde çocuğun yaptıklarını düşünmesi için kendisinin seçtiği ve isteyerek gittiği bir sakinleşme köşesi yaratabilirsiniz. Çocuğun gitmek istemediği durumlarda siz sakinleşmek için o köşeye gidebilirsiniz ya da ona birlikte gitmeyi teklif edebilirsiniz. Çocuk istemediği takdirde onu zorlamamanız olayın daha kolay çözümlenmesini sağlayabilir.

Çocuğun sakinleştiğine emin olduktan hemen sonra onu durumu telafi etmeye teşvik etmek önem taşıyor. Bu sayede ortamda gerekli olan adaletin sağlanması için gereken adımlar atılabiliyor.

2. Çocuğu Durumu Telafi Etmeye Teşvik Etmek İçin:

• Çocuk bir başkasına ya da size zarar verdiyse o kişinin/kendinizin iyi olup olmadığı kontrol edebilirsiniz.
• Çocuk bir başkasına zarar verdiyse o çocuğa yara bandı ya da mendil vermeyi teklif edebilirsiniz.
• "Çocuğum seni üzdüğü için çok üzgünüm. İyi misin?" şeklinde ifadeler kullanarak çocuğunuza özür dileme davranışında örnek olabilirsiniz.
• Çocuk bir şeyleri fırlattıysa sakince onları toplayabilirsiniz.
• Zarar gören bir eşya varsa dikkatinizi onu düzeltmeye verebilirsiniz.

Çocuklar her zaman hangi davranışın doğru, hangi davranışın yanlış olduğunu bilemeyebilirler. Onların çocuk olduğunu hatırlayarak ve bu durumun suçunu ona ya da kendinize atfetmeyerek doğru davranışları çocuğunuza anlatmak yerine sabırla göstermeyi deneyin. Elbette günlük hayatta bu yazıda anlatılanların işe yaramadığı zamanlar olacaktır ancak önemli olanın yanlış biçimde davransa bile çocuğunuza onu koşulsuzca sevdiğinizi göstermek olduğunu unutmayın. Sevginizi geri çekmeyin, ortamda gerekli olan adaleti güçlendirin!