Çocukluk Çağında Duygusal İhmale Maruz Kalmak

yer tutucu

Gözde Akoğlu

Çocukluk Çağında Duygusal İhmale Maruz Kalmak

Self-portrait with Her Daughter - Elisabeth Vigee Le Brun

Self-portrait with Her Daughter - Elisabeth Vigee Le Brun

Fiziksel ve duygusal ihmal, çocuğun ihtiyacı olan fiziksel ve ruhsal ihtiyaçların karşılanmaması anlamına geliyor. İhmal, cinsel taciz ve fiziksel şiddete kıyasla çok daha zor fark ediliyor ve çocuğun gelişiminde ciddi olumsuz etkilere sebep oluyor. Fiziksel ve duygusal ihmalin gelişim dönemindeki etkilerinin yanında, bu duruma maruz kalmış çocukların yetişkinlik dönemlerinde de olumsuz etkileri gözlenebiliyor.
relate-banner

Tecrübe edenlerin fark etmekte zorlanmalarından ve tam olarak tanımlamakta güçlük çekmelerinden dolayı, maruz kalan kişiler uzun yıllar boyunca maruz kaldıkları duygusal ve fiziksel ihmali anlamlandırmada zorlanabiliyorlar. Beden üzerinde doğrudan bir etkinin görülmemesi, duygusal ihmalin bazı işaretlerinin toplumda normal sayılması ve duygusal ihmalin ne olduğuna dair farkındalığın düşük olması, bu durumun farkına varılmasına engel olabiliyor.

Güvenli ve temiz bir ortamda barınması, yeterli ve dengeli beslenmesi, temel bakım ihtiyaçlarının karşılanması bir çocuğun gelişim dönemindeki temel fiziksel ihtiyaçlarını oluşturuyor. Bu ihtiyaçların uzun süreli olarak karşılanmaması, çocuğun fiziksel olarak ihmal edildiğinin göstergesi olabiliyor.

Yetişkinlerin uzun süre boyunca işte vakit geçirmeleri ya da kişisel hobileriyle ilgilenmeleri gibi sebeplerle çocukları ile vakit geçirmemeleri, çocuğun ailesinin ihtiyaçlarını karşılamak için çalışmak zorunda kalması ya da ebeveynlerinin duygusal ihtiyaçlarını karşılamak için yetişkin rolüne bürünmesi, çocuğun duygusal ya da fiziksel olarak ihmal edildiğinin göstergeleri olabiliyor. Çocuğun ebeveynlerinin hayatlarında öncelik haline getirilmemesi, çocuğun öz benliğine zarar veriyor. Bir çocuğun ailesinin geçimini sağlama ya da kardeşlerine bakma, ev işlerine tam zamanlı olarak destek olma gibi sebeplerle çocukluk dönemine uygun bir yaşantısının olmaması da ihmal edildiğinin göstergesi olabiliyor.

Diğer yandan; çocuğun istek ve ihtiyaçlarının ebeveynleri tarafından önemsenmemesi, duygularını yansıtmasına izin verilmemesi ve ebeveynlerinin çok fazla kontrolcü olması da çocuğun duygusal olarak ihmal edildiğinin önemli göstergeleri olabiliyor. Çocuğun istek ve ihtiyaçlarının ebeveynleri tarafından önemsenmemesi çocuğun öz saygısını zedeliyor. Duygularını yansıtmasına izin verilmeyen çocuk hissettiği duyguların yanlış olduğu algısına kapılabiliyor. Örneğin, "Annelere küsülmez." gibi bir ifadeye maruz kalan çocuğun anneye o anlık öfke ve kırgınlık duyması, hissettiği bu duygunun yanlış olduğunu düşünmesine ve duygularını yansıtamamasına sebep olabiliyor. Ebeveynlerinin fazla kontrolcü olması ise çocukların kendilerini tanımalarına ve bağımsız düşünmelerine engel olabiliyor. Çocuğun her davranışında ebeveynden onay alma ihtiyacı duyması bağımsız bir birey olmasına engel oluyor.

Çocukluk çağında maruz kalınan ihmalin yetişkinlik dönemine de etkileri bulunuyor. Bazı araştırmalar; çocukluk çağındaki duygusal ihmale bağlı olarak düşük kalan oksitosin seviyesi sebebiyle, sosyal iletişim kurma ve bağlanma davranışlarının olumsuz yönde etkilendiğini gösteriyor. Elde edilen bu sonuca göre, çocukluk döneminde maruz kalınan duygusal ihmal ile yetişkin dönemindeki sosyal kaygı arasında bir bağlantı bulunuyor. Üniversite öğrencileri ile yapılan bazı araştırmalar ise yetişkinlik döneminde yaşanan kaygı bozukluğu ve depresyonun, çocukluk döneminde yaşanan duygusal ihmalin sonuçları olarak karşımıza çıkabileceğini gösteriyor. Diğer yandan yapılan bir diğer araştırma ise çocukluk döneminde maruz kalınan ihmalin borderline kişilik bozukluğu, yeme bozuklukları ve davranış bozukluklarına sebep olduğunu gösteriyor.

Çocuklukta duygusal ihmale maruz kalmanın yetişkinlik dönemine etkilerinin sebepleri henüz net olarak anlaşılamamış olsa da erken yaşlarda beyin gelişiminin çok hızlı ve kolayca zarar görmeye elverişli olmasının önemli bir sebep olabileceği düşünülüyor. Çocukları ile soğuk bir bağ kuran, olumsuz eleştiri oranı yüksek ve kontrolcü ebeveynlerin çocuklarıyla erken yaşlarda kurdukları etkileşimlerin, çocuğun bu dönemdeki gelişimini olumsuz etkilediği biliniyor. Bir çocuğun yaşamın ilk yıllarında öğrenilen sosyal-duygusal becerileri duygusal ihmal sebebiyle yetiştiği çevreden öğrenememesi, ilerleyen yıllarda çevresine zarar veren davranışlarda bulunabilen, utangaç ya da öz şefkatten uzak bir birey olmasına sebep olabiliyor. Diğer yandan, duygularını kontrol etmede zorlanma ve şiddete başvurma davranışları da ihmal sonucu sosyo duygusal becerileri gelişmemiş bir yetişkin davranışı olarak karşımıza çıkabiliyor.Özetleyecek olursak bir çocuğun gelişim sürecinde fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarının karşılanmaması çocuğun ihmal edildiğinin göstergeleri olabiliyor. Maruz kalan kişi tarafından anlaşılmasının zor olduğu bu durumu deneyimleyen bireyler; yetişkin olduklarında depresyon, borderline kişilik bozukluğu ya da kaygı bozukluğu gibi ciddi durumlarla baş etmek zorunda kalabiliyor.

[1] Weiss, R. (2019, April 8). Neglect is a form of abuse. Psychology Today. Retrieved from: https://www.psychologytoday.com/us/blog/love-and-sex-in-the-digital-age/201904/neglect-is-form-abuse
[2] Taillieu, T., Brownridge, D., Sareen, J. & Afifi, T. (2016). Childhood emotional maltreatment and mental disorders: Results from a nationally representative adult sample from the United States. Child Abuse & Neglect, 59, pp.1-12.
[3] Müller, L., Bertsch, K., Bülau, K., Herpertz, S. & Buchheim, A. (2019). Emotional neglect in childhood shapes social dysfunctioning in adults by influencing the oxytocin and the attachment system: Results from a population-based study. International Journal of Psychophysiology, 136, pp.73-80.
[4] Young, R., Lennie, S. & Minnis, H. (2011). Children's perceptions of parental emotional neglect and control and psychopathology. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 52(8), pp.889-897.[5] Schimmenti, A. & Bifulco, A. (2013). Linking lack of care in childhood to anxiety disorders in emerging adulthood: the role of attachment styles. Child and Adolescent Mental Health, 20(1), pp.41-48.

Benzer yazılar

Wrapped In Love - Amanda Greavette (2016)

Çocuk Sahibi Olmak Hayatımızı Nasıl Etkiler?

Çocuk dünyaya getirmek çoğunlukla kendi tercihimiz olsa da ilişki memnuniyetini, ebeveynlerin bireysel iyilik hallerini ve hayat düzenlerini oldukça etkiliyor.
Just Throw The Ball - Corinne Hartley

Evcil Hayvanların DEHB Olan Çocuklara Faydaları

Evcil hayvanlar çocuklar için harika birer yakın arkadaş olabiliyor. Bu arkadaşlık DEHB’li çocuklara birçok açıdan iyi geliyor.

İlişkilerde Duygusal İhmalin 8 İşareti

Duygusal ihmal görünmez olabiliyor. Peki onu nasıl fark edebiliriz?

Ebeveynleşme Travması

Çocukken gereğinden fazla üstlenilen yükler, ebeveynleşmemize neden olunuyor ve travmatik etkiler bırakıyor. İşte 10 maddede ebeveynleştirme travması.
Tantrum Painting- Kelci Pauk

Çocuğum Neden Öfke Nöbetleri Geçiriyor?

Çocuklar duygularını öfke nöbetleri aracılığıyla ifade edebiliyorlar. Öfke nöbetleri sırasında çocuğunuza nasıl yardımcı olabilirsiniz?
The 400 Blows - François Truffaut (1959)

Kabul Edilmemişliğin Gölgesinde Bir Çocukluk: The 400 Blows

İlgisiz bir anne, baskıcı kurallarla çalışan öğretmenler arasında kaybolan ve kendine bir yer edinemeyen Antonie’nin hayatını ele alıyor.
Untitled- Thomas Rousset

Çocukları Anlamak İçin Kitap Önerileri

Çocukların dünyası yetişkinlerin dünyasından çok farklı. Onları daha iyi anlamanızı sağlayacak kitapları sizin için derledik!
Carol in Love - Orchidof Antinous

Seks Bağımlılığı

Aktif bir cinsel hayat seks bağımlılığı anlamına gelmiyor. Dikkat edilmesi gereken nokta: Cinsel hayat sosyal hayatı olumsuz etkiliyor mu?
Alexey Venetsianov

Eyvah, çocuğumun hayvanlara alerjisi var!

Hayvan alerjilerinin sebepleri neler? Çocuğumun hayvanlara alerjisi var ama biz hayvan sahiplenmek istiyoruz, ne yapmalıyız? Bu soruların cevapları bu yazıda!
Carl Little

Ergenlikte Spor Yapmanın Mental Sağlığa Etkileri

Ergenlik döneminde spor yapmak kişileri mental açıdan nasıl etkiliyor? Kız çocukları depresyona daha mı meyilli?

footer