Hayattaki değerlerimiz; davranışlarımızı, tercihlerimizi ve seçimlerimizi yaparken etkili oluyor. Sözel olarak değerlerimizi ifade etmekte zorlansak da çoğunlukla hayatımızı değerlerimiz doğrultusunda yaşıyoruz. Değerlerimizle çelişecek bir şekilde davrandığımızda kendimizi huzursuz hissediyoruz. Örneğin; dürüstlük sizin için önemli değerlerden biri ise arkadaşınıza yalan söylediğinizde veya partnerinizden bir şeyi gizlediğinizde sizin için önemli değerlerden birini ihlal etmiş olmak, kendinizi kötü hissetmenize sebep olabiliyor. Her birimizin değerleri olduğu gibi narsist kişilerin de değerleri bulunuyor. Narsistik Kişilik Bozukluğundan muzdarip birinin temel değerleri:

• İmaj ve Görünüş

Eğer daha önce narsist biri ile herhangi bir ilişki içinde bulunduysanız imajlarına ve görünüşlerine ne kadar önem verdiklerini fark etmişsinizdir. Narsist biri için şık, havalı, zengin, yakışıklı, güzel görünmek öylesine önemli ki kişi bunun için başka birçok şeyi feda edebiliyor. Dış görünüşleri kendilerine güven duymalarına yardımcı oluyor. Aldıkları son model araba veya taktıkları aşırı pahalı çanta ile adeta aslında eksikliğini duydukları güven duygusunu temin ediyorlar.

• Diğerlerine saygı duymama

Narsist insanlar için en saygı duyulası ve şahane fikirler hep kendilerinin ortaya attıkları, en önemli ihtiyaçlar da kendi ihtiyaçları oluyor. Diğer insanların fikirlerini öğrenmek konusunda isteksizler veya başka birinin bakış açısını görebilme konusunda sorun yaşıyorlar. Eğer narsist birini başka birisiyle tartışırken izleme deneyiminiz olursa karşısındakine ne kadar saygı duymadığını görebilirsiniz. Bu kişi, tartışma esnasında karşısındaki kişiyi küçümsemekten ya da aşağılamaktan çekinmez.

• Gerçeği çarpıtma

Narsist insanlar için doğrunun pek bir önemi yok. Kendi amaçlarına hizmet eden herhangi bir şeyi doğru olarak kabul ediyorlar. Kendilerini güvende tutmak uğruna gerçeği gizlemekte veya çarpıtmakta herhangi bir sorun görmüyorlar. Bunun sahtekarlık olduğunu düşünmüyorlar bile. Siz elinizde kanıtlarla da gitseniz onlar için gerçek, kendi amaçlarına hizmet eden ne ise o oluyor.

• Benmerkezcilik

Narsist kişilerin belki de en çok bilinen değerlerinden biri. Dünya onların etrafında döner; bütün hikayelerin, olayların, durumların merkezinde onlar olmalı. Durum böyle olmadığında da olayların merkezine oturabilmek için çabalıyor, bu yönde bir uğraş gösteriyorlar.

• Sadakatsizlik

Narsist insanlar diğerlerine güven duymazlar. Onlar için diğer insanlar belli amaçlara hizmet eder, kişiler bu görevlerini tamamladıklarında da artık onlarla birlikte olma ihtiyacı gütmüyorlar. Narsist kişilerde paylaşılan deneyimlerin değerine veya önemine dair bir farkındalık bulunmuyor. Bu sebeple sevgilisinden ayrılalı 2 hafta olmuş narsist bir bireyin yeni biriyle görüşmeye başladığı görülebiliyor.

• Kontrol etme

Romantik ilişkilerinde ise narsisizm seviyesi yüksek olan bireylerin daha fazla kontrolde olma ihtiyacı duyduklarını ve sıklıkla kontrol sahibi olmanın hayalini kurduklarını biliyoruz.

Narsist kişiler, ilişkilerinde kontrol sahibi olduklarını hissetmek ve üstünlük hissini güçlendirmek için belli stratejiler uygular: Akıl oyunları oynama, partnere bağlılık duymama, partneri kıskandırma, partneri değersizleştirme, partneri aldatma, partnere açıkça düşmanca davranma, aniden yeni bir ilişki için partneri terk etme. Diğer insanlardan ihtiyaç duyduklarını alabilmeleri için onları kontrol etmesi gerekiyor. Bu noktada ihtiyaç duyduklarını almanın nasıl olduğundan ziyade onlar için amaca ulaşıp ulaşamamak önemli. Narsist insanların hayatlarındaki kişileri kontrol etme yöntemlerinden biri onları yakın oldukları diğer kişilerden uzaklaştırmak, soğutmak.

• Kendini aşırı derecede önemli görme ve beğenme

Narsist biri, kendini merkeze koyar ve etrafındaki kişileri kendi ihtiyaçları ve istekleri doğrultusunda manipüle eder. Bu kişilerdeki empati ve merhamet duygularının yoksunluğu onların başkaları için endişelenmelerini imkansız kılıyor. Başkaları için üzülmek yerine kendi ihtiyaçlarının karşılanıp karşılanmamış olması ile ilgileniyorlar. Herhangi bir arkadaş buluşmasında olay yaratmak, narsist birinin dikkati kendine çekmek için yapacaklarına bir örnek olabilir.