Kendini affetmek, kişinin sorumluluklarını kabul ederek kendine olan kinini veya nefretini azaltan ve kendine olan sevgisini artıran psikolojik bir süreç. Bu süreç kendimize olan saygımızı artırıyor ve kendimize daha pozitif yaklaşmamıza yardımcı oluyor. Peki kendini affetmek romantik ilişkiyi nasıl etkiliyor?
Partnerle yaşanan bir tartışma sonucunda hatayı kabul etmek, mağdur olan tarafın acısının düşünüldüğü ve bu konuya kafa yorulduğu anlamına geliyor. Kişi hatalı olduğunu biliyor ve üste çıkmaya çalışmıyor. Empati kurarak karşısındakinin hissetmiş olabileceklerini düşünüyor ve onu anlamaya çalışıyor. Çatışmaların ardından hatayı kabul edebilmek kadar kişinin kendini affedebilmesi de ilişki memnuniyeti açısından önem taşıyor. Zira araştırmacılar kendini affedebilmenin psikolojik olarak daha iyi bir halde olma ile ilişkili olduğunu ve bunun da ilişki kalitesini artırdığını düşünüyorlar.
Kişinin kendini nasıl hissettiğinin ilişkiyi de etkilemesi bir sosyal psikoloji teorisi olan dayanışma teorisi ile yakından ilişkili. Dayanışma teorisi, yakın ilişkilerin temelde ödül ve ceza kavramlarıyla ilişkili olduğunu iddia ediyor. İlişkide ödüllerimizi (partnerimizin ve genel olarak ilişkimizin sağladığı bütün olumlu hisleri ve davranışları) maksimum düzeyde tutarken cezalarımızı (partnerimizin ve ilişkimizin yarattığı bütün olumsuz hisleri ve davranışları) minimum düzeyde tutmak istiyoruz. Bu teoriye göre, partnerimiz hayatımızı etkileyen en temel ögelerden biri olduğu için gündelik hayatta verdiğimiz duygusal ve bilişsel tepkiler partnerimizin tepkileriyle bağlantılı ve etkileşim halinde oluyor. Zaman geçtikçe birçok açıdan partnerimize benziyoruz ve bu benzeme olumlu ya da olumsuz yönde olabiliyor. Partnerin kendine olan yaklaşımı, bu durumda kendini affedememesi ve olumsuz bir ruh haline bürünmesi, bizim de benzer hisler duymamızı tetikleyebiliyor. Bu da ilişki kalitesini düşürüyor.
Kendini affetmenin ilişkilere olan bir diğer etkisi ise soruna sebep olan olayın bir daha yaşanıp yaşanmayacağı söz konusu olduğunda kendini gösteriyor. Kendini affetmek olumlu bir davranış olsa da sonuçları her zaman istediğimiz gibi olmayabiliyor. Hatayı fark etme ve kendini affetmenin sonucunda iki farklı yoldan gidilebiliyor: hatayı tekrarlamamaya çalışarak ilişkiyi devam ettirmek ve hatayı kabul etmeye rağmen soruna sebep olan davranışı tekrarlamak. Kendini affetme duygusunun abartılı bir şekilde yaşanması, hatalı davranışı değiştirme isteğine ve davranış değişikliğine gitme motivasyonuna zarar veriyor. Durumu gerçekçi bir şekilde değerlendirmeden affetme eylemine sığınmaktansa hatayı ve kendini olabildiğince objektif bir şekilde değerlendirmek hatalı davranışın tekrarlanmamasına yardımcı oluyor.
Sonuç olarak kendimizi affetmek sadece kendimizle olan ilişkimizi değil aynı zamanda partnerimizle olan ilişkimizi de etkiliyor. Bu durum kendi duygu ve düşüncelerimize nasıl yaklaştığımız ve partnerimizle nasıl bir iletişim kurduğumuza bağlı olarak farklılık gösterebiliyor. Hatalar söz konusu olduğunda çaresiz değiliz. Durumu objektif bir şekilde değerlendirmek ve değişim için adım atmak hem kendimizi affetmemize hem de ilişkimizi olumlu bir şekilde sürdürmemize yardımcı oluyor.